ارسن شهری, مجموعه ای از ساختمان هاست که نیاز های شهری را برآورده می کند. یکی از ارسن های بزرگ میدان نقش جهان است .این میدان به جای میدان کوچکی که از دوران تیموریان باقی مانده بود ساخته شده معماری صفوی را باید با میدان نقش جهان اصفهان شناخت, چرا که نمونه این میدان نه در ایران و نه در هیچ کجای جهان بوجود نیامده است.نابغه های معماری عصر صفوی,استاد علی اکبر اصفهانی و استاد محمد رضا اصفهانی,چنان خلاقیتی در این میدان و بناهای آن از خود نشان داده اند که تاریخ به تکرار این همه زیبایی امیدی ندارد.

 اندازه این میدان در حدود ۵۰۰X۱۵۰ متر است و تناسب حدود یک به سه دارد که تناسب خوبی است برای نشان دادن وسعت و بزر گی میدان.ابن میدان در گذشته کمی بزرگتر بوده و بازارهایی گرداگرد آن بوده اشت. سپس برای جلوگیری از رانش تاغ,بازارها و دهانه ها,تاغ هایی به این میدان افزوده اند که امروزه دور تا دور میدان با تاغ های دو طبقه جناغی احاطه شده است.با افزودن این تاغ ها میدان کوچکتر شده و در زمان شاه صفی این دهانه ها به مغازه تبدیل شده اند.
این میدان دارای سه محور بوده: در محور شمالی جنوبی آن مسجد شاه و سر در قیصریه(کیاسره)قرار دارد. جلوخان یا پیش تاغ مسجد شاه درست در کانون تاغ های جناغی واقع شده است.خود میدان جای بازی چوگان بوده که هنوز میل های سنگی آن در دو طرف میدان دیده می شود.در محور شرقی غربی ان مسجد شیخ لطف الله و عالی قاپو قرار دارند.در محور سوم که شرقی غربی ودر راستای خیابان چهل ستون بوده ساختمان هایی بود که ویران شده است.در پشت ارسن میدان,ساختمان ها و باغ های فراوان بوده که تا کنار زاینده رود کشیده شده بودو بیشتر آن ها از میان رفته اند و تنها کوشک های چهل ستون, هشت بهشت و برخی دیگر بر جای مانده اند. از اتفاقات جالبی که در این میدان می افتاد, "آتش بازی" بود زیرا شاه عباس به این کار علاقه ای خاص داشت و هر گاه از سفری بر می گشت دستور میداد شهر را چراغانی کنند ومرسم آتش بازی راه می انداخت.